Dysleksja rozwojowa – bo tak brzmi pełna nazwa – jest jednym ze schorzeń, które składają się na niepowodzenia szkolne. Rodzajów tych schorzeń jest kilka i należą do nich: dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia. Dysleksja sprawia, że dziecko ma problem z nauką czytania i pisania, pomimo tego, że znajduje się w całkowitej normie intelektualnej.
Kiedy diagnozujemy dysleksję?
Dysleksję można zdiagnozować, w poradni psychologiczno-pedagogicznej, po zauważeniu specyficznych trudności w uczeniu się w trakcie nauki szkolnej. Możemy więc dokonać tego dopiero, gdy dziecko przekroczy próg szkoły.
Czym objawia się dysleksja, gdy dziecko chodzi do szkoły?
U ucznia w wieku szkolnym, w klasach I-III o dysleksji świadczyć mogą:
- mała sprawność ruchowa, niechęć do uczestnictwa w zabawach ruchowych i lekcjach wychowania fizycznego,
- nieopanowanie w pełni czynności samoobsługowych, takich jak samodzielne jedzenie, mycie,
- niechęć do rysowania i pisania, nieprawidłowy chwyt ołówka/kredki (czego powodem jest zaburzona koordynacja wzrokowo-ruchowa)
- nieodróżnianie liter o podobnym kształcie (dziecko myli L z T, P z G, B z D)
- wadliwa wymowa, przekręcanie wyrazów,
- trudności w zapamiętywaniu wierszyków, piosenek, tabliczki mnożenia,
- oburęczność i nieodróżnianie prawej i lewej strony,
- bardzo wolne tempo czytania z głoskowaniem, sylabizowaniem lub bardzo szybkie tempo czytania, ale z licznymi błędami
- trudności z opanowaniem poprawnej pisowni
U ucznia w starszym wieku, czyli w klasie IV lub wyżej występują te same objawy co wcześniej. Łatwo jest je zaobserwować, ponieważ w klasach I-III wiele dzieci ma problem np. z czytaniem czy poprawną pisownią, jednak z każdym kolejnym rokiem te problemy powoli zanikają. Na uwagę zasługuje fakt utrzymania się u dziecka większości tych problemów i wystąpienie nowych, takich jak:
- trudności w przedmiotach szkolnych które wymagają dobrej percepcji wzrokowej, przestrzennej i pamięci wzrokowej: geografii, matematyce (przy zajęciach z geometrii) i chemii (dziecko ma problem z zapamiętywaniem łańcuchów reakcji chemicznych)
- trudności w przedmiotach wymagających dobrej percepcji i pamięci słuchowej: języki obce, terminologia biologiczna, daty i nazwiska historyczne
Wcześniejsze symptomy mogące świadczyć o ryzyku dysleksji
Typowe objawy dysleksji pojawiają się dopiero w szkole. Jednak już u mniejszego brzdąca można zauważyć symptomy ryzyka dysleksji, do których należą:
- w wieku niemowlęcym można zaobserwować nietypowy rozwój ruchowy: dziecko nie raczkuje lub ma duże trudności z utrzymaniem równowagi podczas bycia w postawie stojącej,
- w wieku 3-5 lat dziecko ma problem we wszelkich zabawach ruchowych – bieganiu, jeździe na rowerze, oraz w zabawach manipulacyjnych, czynnościach samoobsługowych. Nie lubi rysować, a gdy to robi, nieprawidłowo trzyma kredkę.
- w wieku 6 lat ma problem z orientacją w czasie, z pierwszymi próbami pisania i czytania. Nie ma ustalonej dominującej ręki – jest oburęczne.
Dysleksji nie można wyleczyć – jest ona schorzeniem, które zostaje do końca życia. Na szczęście rozwój nauk pedagogicznych sprawił, że wiele zajęć i wykonywanych podczas nich ćwiczeń może zniwelować najcięższe objawy.